Streszczenie
Półpasiec (HZ) jest pospolitą infekcją wirusową wywołaną przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV). Wirus ten, po zakażeniu pierwotnym zwanym ospą wietrzną, przyjmuje postać latentną w zwojach rdzeniowych i zwojach nerwów czaszkowych. Półpasiec jest skutkiem reaktywacji wirusa występującej najczęściej u pacjentów z obniżoną odpornością i jego rozprzestrzenienia na tkankę nerwową zajętego segmentu oraz odpowiadający jej dermatom. Półpasiec oczny (HZO) jest skutkiem reaktywacji VZV ze stanu latencji w zwoju trójdzielnym i jego rozprzestrzenienia na nerw oczny – pierwszą gałąź nerwu trójdzielnego. Po, zazwyczaj kilkudniowym, okresie prodromalnym pojawiają się zmiany skórne, które zwykle goją się samoistnie. U około połowy pacjentów dochodzi do rozwoju powikłań, takich jak: zapalenie rogówki, tęczówki i ciała rzęskowego. Do rzadkich powikłań należą: zapalenie tylnego odcinka błony naczyniowej i siatkówki, zapalenie naczyń siatkówki, a także ostra martwica siatkówki (ARN) i postępująca zewnętrzna martwica siatkówki (PORN). Najczęstszym powikłaniem półpaśca jest neuralgia popółpaścowa (PHN) – ból, który pozostaje po ustąpieniu wysypki, utrzymuje się latami i znacząco zaburza jakość życia. Celem leczenia półpaśca jest zmniejszenie bólu oraz zahamowanie replikacji wirusa. Doustne leki przeciwwirusowe powinny być włączone w ciągu pierwszych 72 godzin od wystąpienia objawów. W terapii wspomagającej istotne znaczenie mają leki przeciwbólowe, kortykosteroidy oraz antybiotyki. U pacjentów z półpaścem ocznym stosuje się ponadto leczenie miejscowe lub chirurgiczne.
