Streszczenie
Toksyna botulinowa jest jedną z najsilniej działających trucizn organicznych. Znalazła szerokie zastosowanie lecznicze w wielu dziedzinach medycyny. Wskazania do jej stosowania stale rozszerzają się. Po raz pierwszy została zastosowana w leczeniu zeza przez dr Alana Scotta w 1979 roku. Toksyna botulinowa stosowana jest w różnych schorzeniach charakteryzujących się nadmierną aktywnością mięśni. Wstrzyknięta do mięśnia powoduje jego przejściowe osłabienie. Toksyna przyłącza się do zakończeń nerwów ruchowych i hamując uwalnianie acetylocholiny blokuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Funkcja mięśni powraca po 3–4 miesiącach. Związane jest to z tworzeniem nowych zakończeń nerwowo-mięśniowych. Toksyna botulinowa w postaci iniekcji stosowana jest w wielu schorzeniach okulistycznych. Leczenie jest bardzo skuteczne w samoistnym skurczu powiek i połowiczym kurczu twarzy. Pozwala na czasowe ustąpienie dolegliwości. Alternatywą dla chirurgicznego leczenia spastycznego podwinięcia powieki dolnej mogą być wstrzyknięcia toksyny. Niegojące się owrzodzenia rogówki,niepoddające się konwencjonalnej terapii mogą być leczone farmakologicznie wywołaną ochronną ptozą. Toksyna botulinowa może być skuteczna w leczeniu różnych postaci zeza – zezie towarzyszącym, porażennym, w małych resztkowych kątach. Znalazła również zastosowanie w leczeniu zaburzeń ruchomości gałek ocznych w nadczynności tarczycy, po operacjach odwarstwienia siatkówki i w celu przewidywania wyniku zabiegu chirurgicznego. Stosowana jest również w leczeniu oczopląsu. Toksyna botulinowa stosowana w postaci iniekcji jest lekiem bezpiecznym, który nie daje ogólnych objawów ubocznych. Występujące niekiedy miejscowe powikłania są krótkotrwałe i przemijające.
