Toksoplazmoza oczna pozostaje najczęstszą manifestacją infekcji pasożytem Toxoplasma gondii, będąc zarazem główną przyczyną infekcyjnego zapalenia siatkówki i naczyniówki, zarówno w populacji osób dorosłych, jak i dzieci. Wynika to ze stosunkowo prostej drogi szerzenia infekcji oraz szerokiego rozpowszechnienia pasożyta.
Pierwotniak T. gondii występuje w 3 formach rozwojowych: oocyst, tachyzoitów oraz latentnej postaci cyst tkankowych, które zawierają w sobie bradyzoity. Dominującą formą transmisji jest zakażenie nabyte poprzez spożycie oocyst lub cyst tkankowych T. gondii, głównie na skutek zaniedbań higienicznych i kulinarnych. Mniejsze znaczenie epidemiologiczne przypisuje się postaci wrodzonej, zakażeniom krwiopochodnym oraz nabytym na drodze transplantacji narządowej. Faktem jest, iż T. gondii wykazuje predylekcję do komórek nabłonka siatkówki. Z kolei postać wrodzona toksoplazmozy może wiązać się z potencjalnie śmiertelnymi konsekwencjami.
W zależności od uwarunkowań geograficznych wykazano różnice w częstości występowania i w rodzaju genotypu pasożyta. Dowiedziono odmienność manifestacji klinicznych w zależności od rodzaju szczepu infekcyjnego.
Największe rozpowszechnienie odnotowano w Ameryce Łacińskiej i Afryce Środkowej, natomiast manifestacje okulistyczne o najcięższym przebiegu stwierdzono w Ameryce Południowej. Pomimo iż Polska nie znajduje się w grupie krajów wysokiego ryzyka, T. gondii jako czynnik etiologiczny zakażenia tylnego odcinka gałki ocznej pozostaje częstym schorzeniem w codziennej praktyce lekarskiej.
Artykuł ten podsumowuje najnowsze doniesienia na temat infekcji T. gondii w aspekcie schorzeń okulistycznych, poruszając zagadnienia epidemiologiczne, patogenezę schorzenia oraz czynniki wpływające na rozpowszechnienie pasożyta.
