Streszczenie
Zaćma to zmętnienie soczewki lub jej torebki, które prowadzi do utraty wzroku. Istnieje kilka przyczyn zaćmy, ale najczęstsza przyczyna to starzenie się. Celem artykułu jest przegląd literatury dotyczącej powikłań w operacji zaćmy związanych z terapią ogólnoustrojową i przedstawienie zaleceń dotyczących ich leczenia. Wśród powikłań śródoperacyjnych usunięcia zaćmy znacząca rolę odgrywa IFIS (śródoperacyjny zespół wiotkiej tęczówki − intraoperative floppy iris syndrome).
Charakterystyczne cechy zespołu to: balotowanie wiotkiej tęczówki podczas zabiegu chirurgicznego, wkleszczanie tęczówki przez port główny i porty boczne rogówki oraz zwężanie się źrenicy w trakcie zabiegu, z nieefektywnym jej rozszerzeniem przed zabiegiem oraz podczas niego. Największy wpływ na etiologię IFIS ma terapia lekami z grupy antagonistów receptorów adrenergicznych, szeroko stosowanych w nadciśnieniu tętniczym i leczeniu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego.
Ponadto IFIS odnotowano również w przypadku stosowania u pacjenta leków takich, jak: alfuzosyna, doksazosyna, labetalol, mianseryna i niektórych leków przeciwpsychotycznych. Potwierdzono rolę nadciśnienia tętniczego jako niezależnego czynnika ryzyka IFIS. Doniesiono, że częstość występowania IFIS wynosi około 2% populacji poddanej zabiegowi usunięcia zaćmy.
Świadomość IFIS ma zasadnicze znaczenie nie tylko dla okulistów, ale także dla lekarzy rodzinnych. Informacja od lekarza z historią choroby pacjenta, w tym na temat stosowanych leków, jest bardzo przydatna, aby przewidzieć i uniknąć trudności śródoperacyjnych. Zaleca się, aby tylko bardzo doświadczeni chirurdzy przeprowadzali zabiegi u pacjentów z ryzykiem IFIS.
Pacjent powinien być poinformowany o wszystkich możliwych konsekwencjach związanych ze stosowaniem tamsulozyny. Wyniki z badania ankietowego wykonanego przez ASCRS (American Society of Cataract and Refractive Surgery) wykazały, że podanie do komory przedniej epinefryny i użycie retraktorów tęczówkowych jest najbardziej korzystne.