Wstęp: Penetrujące urazy oczodołu są częstym problemem urazowym spotykanym w praktyce klinicznej lekarza okulisty lub chirurga szczękowo-twarzowego. Ze względu na skomplikowaną strukturę anatomiczną oczodołu zarówno diagnostyka, jak i ewentualne leczenie to trudne zadania w praktyce chirurgicznej. Praca przedstawia postępowanie lecznicze w przypadku podejrzenia ciał obcych w oczodole.
Pacjenci i metody: W latach 2000–2014 do Kliniki Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej w Katowicach zostało przyjętych 12 pacjentów (mężczyzn) w wieku od 17 do 67 lat (średnia 40,2 ± 16,9) celem konsultacji lub leczenia penetrujących ciał obcych oczodołu.
Najczęstszą przyczyną urazów były: wypadki przy pracy (41,7%) – wówczas ciałem obcym zwykle był metal, wypadki pod wpływem alkoholu (25%), wypadki komunikacyjne (16,7%) oraz wypadki podczas polowania (16,7%) – śrut jako ciało obce. Aby wykryć ciała obce wykonano badanie rentgenowskie, tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny. Każdy pacjent został poddany konsultacji okulistycznej. W zależności od lokalizacji ciała obcego przeprowadzono zabieg operacyjny lub podjęto leczenie objawowe.
Wyniki: U 9 (75%) pacjentów poddanych zabiegowi udało się z powodzeniem usunąć ciało obce. Obniżenie ostrości wzroku wystąpiło u 5 pacjentów (41,7%).
Wnioski: Metoda chirurgiczna usuwania ciał obcych jest skuteczna i pozwala zachować ostrość
wzroku. Jednak efekt leczniczy zależy od umiejscowienia ciała obcego i ewentualnego naruszenia struktur anatomicznych gałki ocznej. W przypadku ran postrzałowych śrut umiejscawia się w tylnych częściach oczodołu, uniemożliwiając bezpieczną interwencję chirurgiczną.
