Celem pracy jest przedstawienie objawów okulistycznych oraz metod diagnostycznych wykorzystywanych u pacjentów z gruczolakami przysadki mózgowej, najczęstszymi guzami przysadki mózgowej,wśród których zdecydowaną większość stanowią nowotwory o typie prolactinoma.
W większości przypadków w miarę rozrostu guza zwiększa się uszkodzenie narządu wzroku. Nie jest to jednak regułą, ponieważ przebieg choroby może być podstępny i wiele czynników wpływa na rodzaj oraz stopień nasilenia dolegliwości okulistycznych.
W przebiegu gruczolaków przysadki mózgowej mogą występować różnorodne objawy kliniczne. Najczęściej kojarzone z tą chorobą klasyczne ubytki dwuskroniowe w polu widzenia świadczą już o dużym zaawansowaniu gruczolaka. Niestety, często w wyniku długotrwałego ucisku na włókna nerwowe powodują nieodwracalne zmiany w narządzie wzroku. Dlatego też ważne jest wczesne wykrywanie gruczolaków, ponieważ szybkie wdrożenie leczenia mo-że spowodować wycofanie się zaburzeń ze strony narządu wzroku. Ogromną rolę w tym przypadku odgrywa okulista, jeśli wśród zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości pojawiają się objawy okulistyczne.
Złotym standardem w rozpoznawaniu gruczolaków jest rezonans magnetyczny z kontrastem. Dzięki zwiększonej dostępności badań obrazowych w ciągu ostatnich kilkunastu lat istotnie wzrosła wykrywalność gruczolaków przysadki mózgowej, nawet w przypadkach, gdy pozornie nie dają one żadnych dolegliwości okulistycznych i endokrynologicznych. Mimo to diagnostyka gruczolaków przysadki mózgowej jest skomplikowana i wymaga współpracy specjalistów z różnych dziedzin.
Mikroperymetria i badanie wrażliwości na kontrast są nieinwazyjnymi badaniami pomocniczymi (oprócz rezonansu magnetycznego) w diagnozowaniu ucisku drogi wzrokowej przez gruczolaki przysadki mózgowej oraz w ocenie progresji choroby, stanowiącymi czułe wskaźniki dysfunkcji narządu wzroku, zwłaszcza jeśli wcześniejsze badanie ostrości wzroku, pole widzenia kinetyczne lub klasyczne statyczne są prawidłowe.