Streszczenie
Światowa Organizacja Zdrowia 11 marca 2020 roku ogłosiła pandemię choroby COVID-19 (coronavirus disease 2019) wywołanej przez nowego ludzkiego koronawirusa – SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2). Do tej pory niewiele badań dotyczy implikacji ocznych zakażeń ludzkimi i zwierzęcymi koronawirusami.
Celem pracy był przegląd literaturowy na ten temat. Obserwacje i badania u zwierząt rzucają światło na możliwe manifestacje zakażeń koronawirusami u ludzi, u których najczęściej opisywane są zapalenia spojówek, z szacowaną częstością 0,8−39,3%. Wydaje się, że zapalenia spojówek częściej pojawiają się u pacjentów z ciężką postacią COVID-19.
Dostępne są też pojedyncze opisy przypadków innych schorzeń, w tym zajęcie tylnego odcinka gałki ocznej (na przykład zmiany zakrzepowo-zatorowe naczyń siatkówki) oraz zaburzenia neurookulistyczne (na przykład zapalenia nerwu wzrokowego lub żył tarczy nerwu wzrokowego). Wpływ infekcji SARS-CoV-2 w patogenezie tych chorób jest słabo poznany.
Postuluje się wieloczynnikowość patogenezy COVID-19 z bezpośrednim efektem cytopatycznym lub pośrednimi: szkodliwą odpowiedzią układu odpornościowego, a także stanem nadkrzepliwości, które mają odniesienie także w chorobach oczu.
Zważywszy na mechanizm infekcji komórek gospodarza przez SARS-CoV-2, za pośrednictwem konwertazy angiotensyny 2 i transbłonowej proteazy serynowej 2, występowanie obu enzymów w narządzie wzroku, a także potwierdzoną u części pacjentów z COVID-19 obecnością RNA wirusa w wymazach z worków spojówkowych lub próbkach łez, w pracy zwrócono uwagę na możliwą drogę transmisji SARS-CoV-2 przez powierzchnię oka i łzy.
Na podstawie analizy dostępnej literatury stwierdzono, że okulista może być niekiedy pierwszym,a nawet jedynym lekarzem mającym kontakt z pacjentem z COVID-19, a także ponosi wysokie ryzyko zakażenia. Winien zatem, zwłaszcza w dobie pandemii, wykazywać się wysoką czujnością epidemiologiczną.
