Streszczenie:
Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD –Age-related Macular Degeneration) to postępujące, degeneracyjne schorzenie siatkówki centralnej. Mechanizm zmian zwyrodnieniowych w postaci suchej AMD polega na zaniku zewnętrznych struktur siatkówki i warstwy nabłonka barwnikowego siatkówki (RPE – Retinal Pigment Epithelium), co w konsekwencji doprowadza do zaniku geografcznego. Natomiast w postaci wysiękowej dochodzi do neowaskularyzacji podsiatkówkowej, surowiczego odwarstwienia RPE, tworzenia się podsiatkówkowej błony włóknisto-naczyniowej, a w etapie końcowym do powstawania blizny tarczowatej.
Niepoznane zostały jednak mechanizmy zapoczątkowujące rozwój obu form tego schorzenia. Prowadzone badania dowodzą, że na powstawanie i progresję zmian w AMD wpływa kombinacja czynników genetycznych, metabolicznych, funkcjonalnych i środowiskowych,w tym również infekcyjnych. Na skutek interakcji wymienionych czynników zapoczątkowane zostają cztery procesy prowadzące do rozwoju choroby: lipofuscynogeneza, druzogeneza, lokalny proces zapalny i neowa-skularyzacja.
Czynniki ryzyka rozwoju AMD, takie jak: podeszły wiek, palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze i hipercholesterolemia, są zbieżne z czynnikami odpowiedzialnymi za wzrost ryzyka wystąpienia i progresji chorób układu krążenia. Podobieństwa między omawianymi schorzeniami odnajdujemy zarówno w naczyniowym modelu rozwoju AMD, jak również w teorii infekcyjnej powstawania tego schorzenia, która odwołuje się do etiologii choroby wieńcowej i miażdżycy naczyń, ale także innych przewlekłych jednostek chorobowych, takich jak: choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz rak szyjki macicy.
