Streszczenie
Druzami określa się złogi nierozpuszczalnego materiału kumulującego się w przestrzeni pomiędzy warstwą komórek nabłonka barwnikowego (RPE) a błoną Brucha. Rola druzów w patogenezie zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD) jest powszechnie akceptowana. Proces tworzenia druzów określany jest terminem druzogenezy; jest on ściśle związany z niewydolnością lizosomalną komórek RPE, które nie są w stanie „przerobić” nieustannie napływającego i przechwytywanego przez RPE materiału w postaci złuszczanych w procesie widzenia pakietów szczytowych segmentów zewnętrznych fotoreceptorów.
W wyniku tej dysfunkcji, w lizosomach RPE odkładają się wraz z wiekiem złogi lipofuscyny zawierające liczne fotocytotoksyczne bisretinoidy, które przyczyniają się do propagacji stresu oksydacyjnego i aktywacji układu dopełniacza, a następnie generacji przewlekłego stanu zapalnego typu para-inflammation. Wyciekające na zewnątrz RPE (w kierunku błony Brucha) składniki lipofuscyny, razem z licznymi biologicznie aktywnymi związkami białkowymi (w tym składnikami dopełniacza), kumulują się w druzach, tworząc konglomerat fotoreaktywnych i immunogennych substancji.
Odkryte stosunkowo niedawno pseudodruzy, znane także pod innymi nazwami – reticular pseudodrusen albo subretinal drusenoid deposits (niewidoczne w świetle białym, a ujawniające się w oświetleniu niebieskim), zlokalizowane są w przestrzeni podsiatkówkowej, a więc nad RPE (tj. w kierunku fotoreceptorów). Zidentyfikowane składniki pseudodruzów odnajduje się w materiale druzowym, co sugeruje, że tworzenie druzów (druzogeneza) i pseudodruzów (pseudodruzogeneza) ma wiele cech wspólnych. Niniejsza praca jest pierwszym polskojęzycznym opracowaniem nt. pseudodruzów; przedstawia ich charakterystykę i porównanie z druzami, a także rozważa rolę obydwu typów złogów (występujących pod i nad warstwą RPE) w patogenezie AMD.
