Efekt terapeutyczny leków stosowanych w okulistyce zależy od kilku czynników, przede wszystkim od właściwości farmakologicznych substancji leczniczej
oraz od sposobu przygotowania leku ocznego. Zarówno ilość, jak i właściwości fzyko-chemiczne substancji leczniczych występujących w lekach okulistycznych,
wymagają dobrania odpowiedniej formy leku, dostosowanej do miejsca podania. Postać leku wpływa zarówno na trwałość substancji leczniczej, jak i na szybkość
jej uwalniania od momentu aplikacji do oka. Biorąc pod uwagę skład płynu łzowego, budowę gałki ocznej i wrażliwość oka na różne czynniki egzogenne, w przypadku miejscowych leków ocznych czynniki farmaceutyczne odgrywają równie istotną rolę jak czynniki fzjologiczne. Obecność licznych substancji pomocniczych nie tylko warunkuje wykonanie leku, ale wielokrotnie przesądza o możliwości jego aplikacji do worka spojówkowego.W niniejszym artykule scharakteryzowano tradycyjne postacie leków stosowanych w leczeniu chorób ocznych, takie jak: krople, płyny, maści i iniekcje. Ponadto opisano substancje pomocnicze stosowane w ich przyrządzaniu, m.in. substancje konserwujące, izotonizujące, buforujące, substancje poprawiające rozpuszczalność związków leczniczych słabo rozpuszczalnych w wodzie oraz substancje zwiększające lepkość płynnych form leku. Przedstawiono również nowe propozycje postaci leków będące obecnie w badaniach klinicznych, które stanowią przykłady rozwiązań technologicznych wydłużających czas przebywania leku w części przedrogówkowej oka, poprawiających przenikanie substancji leczniczej przez rogówkę, zmniejszających częstotliwość aplikacji leku ocznego czy zastępujących dotychczas stosowane iniek-
cje dooczne preparatami lepiej tolerowanymi przez pacjenta.
Od czego zależy skuteczność leków stosowanych w okulistyce – o właściwościach farmaceutycznych leków ocznych.
Słowa kluczowe: Postać leku ocznego, substancje pomocnicze w leku
ocznym, krople do oczu, dooczny system terapeutyczny.